رمز حفظ بازار جهانی فولاد چیست؟/ زنگ خطر کاهش تقاضای فولاد با موج جدید کرونا/ احتمال رکود در بازار فولاد کشور

یک صاحبنظر در حوزه بازار بین‌المللی فولاد معتقد است: با آغاز پاندومی جدید کرونا در جهان و ادامه کاهش تقاضای جهانی برای خرید فولاد، ضرورت دارد استراتژی‌های جدیدی در راستای حفظ بازار‌های هدف از سوی متولیان کشور هرچه سریعتر اجرایی شود، در غیر این صورت سرنوشت ناگواری برای صنعت فولاد به وجود خواهد آمد.

اقتصاد۲۴ -شیوع ویروس کرونا طی ماه‌های گذشته اغلب صنایع را در بازار‌های داخلی و خارجی دستخوش رکود کرده و در این میان صنعت فولاد نیز از این تاثیر بی‌نصیب نبوده است، اما در داخل کشور شرکت‌های تولیدکننده فولاد با اجرای پروتکل‌های بهداشتی به تولید ادامه دادند.

اما تحت تأثیر رکود ناشی از شیوع کرونا، قیمت تعدادی از محصولات فولادی در کشور‌های اروپایی به سطوح سال ۲۰۰۹ رسیده است.

این درحالی است که طی ماه‌های گذشته در شرایطی که تقاضا برای محصولات فولادی در اروپا به شدت افت کرد و به خصوص حاشیه سود تولید ورق‌های فولادی افت شدیدی را تجربه کرد، انجمن فولاد اتحادیه اروپا که اعضای آن شرکت‌های فولادی اروپایی و فدراسیون‌های ملی فولادی در اروپا هستند، وارد گود شده و افزایش محدودیت‌های واردات فولاد را خواستار شده است.

کاهش ظرفیت تولید فولاد در جهان

کیوان جعفری طهرانی، کارشناس ارشد بازار‌های جهانی فولاد در رابطه با وضعیت بازار فولاد در گفتگو با اقتصاد ۲۴ می‌گوید: امروز با پاندومی کرونا در جهان و ورود موج جدید این بیماری، کل بازار جهانی در زمینه تولید، عرضه و تقاضای فولاد به غیر از بازار تولید و عرضه چین، شاهد افت چشمگیری بوده است.

به گفته جعفری طهرانی، از ژاپن تا آلمان و اکثر فولادسازان جهان گرفته که تحت تاثیر شیوع کرونا با کاهش ظرفیت، درحال تولید فولاد هستند که تنها چین همچنان با ظرفیت بالاتر از سایر کشور‌ها در حال تولید فولاد است.

وی ادامه داد: این در حالی است که با اوج شیوع کرونا ویروس، ظرفیت تولید فولادسازان مطرح جهان ۵۰ درصد کاهش داشت، حالا شیوع کرونا در اروپا و جنوب شرق آسیا تا حدودی کنترل شده و با توجه به شرایط فعلی این بیماری در بیشتر کشور‌ها، همچنان ظرفیت تولید فولاد از ۷۰ درصد تجاوز نکرده است.

این کارشناس ارشد بازار جهانی فولاد گفت: اما شرایط تولید فولاد در چین نسبت به سایر کشور‌ها متفاوت است. ظرفیت تولید فولاد از همان ابتدای شیوع کرونا ویروس در این کشور از ۷۰ درصد پایین نیامد و اکنون بالغ بر ۹۴ درصد ظرفیت تولید فولاد در چین وجود دارد.

وی تصریح کرد: اما از سوی دیگر چین نگران است که با افزایش عرضه، قیمت ها با افت جدید روبرو شود. برای همین است که در اوایل آگوست یکسری از شرکت‌های فولادسازی طرح کاهش ظرفیت تولید را مطرح کرده اند، یعنی حدود سه ماه زودتر از موعد، چون هر سال در اواخر سال میلادی برای کنترل در تولید و عرضه فولاد، اقدام به کاهش ظرفیت تولید می‌شود.

به گفته جعفری طهرانی، چین با این اقدام قصد دارد مانع سقوط قیمت فولاد شود، هرچند در حال حاضر هم روند کاهش تولید فولاد را آغاز کرده و شاید عرضه به بازار جهانی را نیز محدودتر کند.

این کارشناس با تاکید بر اینکه اگر موج دوم شیوع کرونا در ایران جدی شود، قطعا در بازار تولید و مصرف فولاد هم تاثیر می‌گذارد، گفت: این کاهش تولید باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود و در بازار مسکن هم بی تاثیر نخواهد بود، از این‌رو باید قبل از هر اتفاق ناخوشایند در اقتصاد، با تدبیر خاص از شدت آن جلوگیری شود.

وی یادآور شد: با موج دوم شیوع کرونا ساخت و ساز‌ها و پروژه‌های عمرانی به دلیل رعایت فاصله اجتماعی تعطیل می‌شوند و متولیان شهری جلوی بیشتر فعالیت‌های عمرانی و ساخت و ساز را برای حفظ جان هموطنان خواهند گرفت که همین رویه قطعا تبعات اقتصادی را به بخش فولاد خواهد زد.

جعفری طهرانی ادامه داد: اگر هم بنا به دلایلی پیمانکاران و صاحبان پروژه‌ها قصد ادامه فعالیت با همان نیرو‌های خود را داشته باشند این موضوع نیز به دلیل افزایش مرگ و میر فاجعه بار خواهد شد. در هر دو حالت، شرایط بازار فولاد ایران به مخاطره خواهد افتاد.

بیشتر بخوانید: جایگاه جهانی بازار فولاد ایران در خطر جدی

این صاحبنظر در حوزه بازار فولاد بین المللی گفت: در ادامه شرایط مطرح شده، تورم و گرانی حاصل می‌شود. هرچند امروز ارزش پول ملی به شدت کاهش یافته که حاصل آن همین تورم و گرانی بوده است.

وی تصریح کرد: هرچند در بیشتر کشور‌های توسعه یافته با کاهش عمدی ارزش پول ملی، فرصت را برای صادرات بیشتر می‌کنند، اما مدتی است در ایران به دلیل رکود اقتصادی با کاهش ارزش پول ملی شدیدی مواجه شده ایم، اما در امر صادرات هیچ تاثیری نداشته است.

این تحلیلگر بازار فولاد ادامه داد: اگر ما تولید داشته باشیم، اما بازار به دلیل عرضه مازاد کشور‌های دیگر از دست رفته باشد و تحت تاثیر قرار گرفته باشد باعث می‌شود که نتوان از این کاهش ارزش پول ملی که موتور محرک صادرات است به نحوه صحیح استفاده کرد.

جعفری طهرانی در گفتگو با اقتصاد ۲۴ یادآور شد: با توجه به ظرفیت بالای تولید محصولات معدنی و پتانسیل ذخایر معدنی در کشور هنوز در روند صادرات این محصولات (به غیر از مس و فولاد) نتیجه مطلوب و ایده آل کسب نشده است، از این‌رو در چنین شرایطی علاوه بر اینکه بازار جدیدی به دست نیامده، حتی بازار‌های این محصولات نیز تا حدود زیادی از دست رفته است. این موضوع نشان می‌دهد که کشور با ضعف شدیدی در سیاست‌های اجرایی مواجه است و هیچ یک از اصول حفظ بازار را نتوانسته رعایت و حفظ کند.

انعطاف پذیری کلید توسعه

این کارشناس ارشد بازار‌های جهانی فولاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در این شرایط باید چه تدبیری اندیشید که بازارها‌ی صادراتی حفظ شود؟ گفت: تولید و بازاریابی انعطاف پذیر موضوع جدیدی است که باید به آن توجه شود. ابتدا به مفهوم این دو واژه باید توجه بیشتر شود. در شرایط پاندومی کرونا تا زمانی که واکسن آن ساخته نشده و شیوع آن طبق پیش بینی‌ها تا اخر سال ۲۰۲۱ و یا پایان ۱۴۰۱ ادامه خواهد داشت ضرورت دارد تولید و بازاریابی انعطاف پذیر برای حفظ و حتی ارتقای بازار‌های هدف بکار گرفته شود.

به اعتقاد جعفری طهرانی، از این رو در تولید و بازاریابی فولاد باید انعطاف پذیر باشیم. در حال حاضر کشور‌ها برای مقابله با شیوع این بیماری و حفظ تولید و بازار‌های صادراتی خود، سیاست‌های اجرایی خود را هر ۱۵ روز یکبار مورد بازنگری قرار می‌دهند و طبق شرایط به وجود آمده ناشی از شیوع ویروس کرونا برای تولید و بازاریابی خود به نتیجه جدید می‌رسند.

این تحلیلگر بازار فولاد ادامه داد: ضرورت دارد متولیان و مسئولان کشور ما نیز بنا به ادامه شیوع ویروس کرونا و تغییر لحظه‌ای بازار‌های صادراتی، درباره تولید و بازاریابی فولاد و محصولات معدنی حداقل هر سه ماه یکبار مصوبات، طرح‌ها و سیاست‌های اجرایی خود را مورد بازنگری قرار دهند تا با این روش بتوانند تولید و بازار‌های هدف خود را حفظ و در شرایط مساعد توسعه دهند.

وی ادامه داد: باید توجه داشت برای حفظ بازار‌های صادراتی ملزم هستیم که برنامه‌های تولیدی و صادراتی فولاد و محصولات معدنی با بازار‌های جهانی تطبیق داشته باشد. این موضوع مطرح شده استراتژی است که توسط کشور‌های مختلف پیاده شده و تاثیرگذار بوده است.

این صاحبنظر در حوزه بازار بین المللی فولاد تاکید کرد: با آغاز پاندومی جدید کرونا در جهان و ادامه کاهش تقاضای جهانی برای خرید فولاد، ضرورت دارد استراتژی‌های جدیدی در راستای حفظ بازار‌های هدف از سوی متولیان کشور هرچه سریعتر اجرایی شود، در غیر این صورت سرنوشت ناگواری برای صنعت فولاد به وجود خواهد آمد.

استراتژی جدید، کلید توسعه بازار صادرات فولاد

هما موید جعفری، فعال حوزه معدن و فولاد نیز در همین زمینه در گفتگو با اقتصاد ۲۴ گفت: امروز برای حفظ و توسعه تولید و بازار‌های جهانی رعایت استراتژی بازاریابی در اولویت است.

به گفته این فعال حوزه معدن و فولاد، محصولات معدنی مدتی است که با افت صادرات مواجه شده است و این موضوع می‌تواند در ادامه با از دست دادن بازار‌های هدف روبرو شود که در اینصورت می‌تواند تبعات سنگینی بر اقتصاد کشور به همراه داشته باشد.

موید جعفری یادآور شد: امروز شرایط تولید به دلیل کاهش تقاضای جهانی فولاد قابل تامل است از این‌رو حداقل برای حفظ بازار‌های صادراتی باید با بازنگری در برخی سیاست‌ها، در این راستا از سایر کشور‌ها عقب نمانده و تا زمانی که بازار به شرایط عادی خود برگردد حداقل بازار‌های باقی مانده را حفظ کرد.